Geldermalsen bestaat al bijna 1200 jaar. Genoeg tijd om een rijke historie op te bouwen. De eerste aanwijzing voor het bestaan van het dorp was een oorkonde van 12 augustus 850. Daarin wordt gesproken over ‘Uberan Malsna’ dat later Boven-Malsen ging heten en tegenwoordig Buurmalsen heet. Aan de zuidkant van de Linge lag ‘Malsen Inferior’ of Nedermalsen, het huidige Geldermalsen.
Bij recent archeologisch onderzoek aan de Herman Kuijkstraat zijn vroege sporen uit deze rijke geschiedenis van Geldermalsen gevonden: aardewerk, dierlijke resten, een waterput, greppels, spiekers (graanopslagplaatsen). De oudste resten dateren uit de tiende en elfde eeuw. Deze vroege bewoningssporen komen uit dezelfde tijd als de burcht van Geldermalsen. Deze stond een stuk verderop, driehonderd tot vierhonderd meter noordoostelijk, in de buurt van de huidige hervormde kerk aan de Kerkstraat.
kasteel
Geldermalsen, Kasteel Geldermalsen, Pieter Jan van
Liender, 1737 – 1779, collectie Rijksmuseum Amsterdam
Maar ook boven de grond is nog veel van de geschiedenis van Geldermalsen te zien. Bijvoorbeeld aan het Marktplein. Een van de beeldbepalende gebouwen daar is de Beurs. Toen Geldermalsen aan het eind van de 19 e eeuw steeds drukker werd met handel, werd deze beurs gebouwd. In de oorlog waren hierin militairen gelegerd en later hebben er tal van bedrijven in het gebouw gezeten. Tegenwoordig zit koffieschenkerij Le Mélangeur in het pand.
De Beurs
Een stukje verderop, aan de Kerkstraat, staat de Hervormde Kerk, ook wel bekend als Centrumkerk. Dit is het oudste gebouw van Geldermalsen. Het kerkgebouw stamt uit de 15 e eeuw, de toren werd al midden 13e eeuw gebouwd.
Centrumkerk
Iets meer buiten het centrum is het station een opvallend gebouw. Het is al van verre te zien. Geldermalsen heeft al bijna 150 jaar een station; het werd geopend op 1 november 1868. De eerste spoorlijn die via Geldermalsen liep, is de verbinding tussen Utrecht en Boxtel, via ’s-Hertogenbosch. Er volgden meerdere spoorlijnen die Geldermalsen aandeden, en zo werd het een overstapstation waarvandaan je vele kanten op kon. Dit is het nu nog steeds. Op 1 november 1882 werd de lijn Elst – Geldermalsen in gebruik genomen. Ruim een jaar later, op 1 december 1883, startte de treindienst van Geldermalsen naar Gorinchem. De spoorlijn gaf de Betuwe een grote economische impuls. Door de betere bereikbaarheid bloeide de regionale fruitteelt op en ontstonden veel fruitverwerkende industrieën.
Station Geldermalsen
Op de site
GeschiedenisGeldermalsen.nl, geheel gemaakt en gevuld door
vrijwilligers, vindt u meer verhalen en foto’s over de geschiedenis
van Geldermalsen en de andere kernen binnen de gemeente. Heeft u zelf
ook informatie of beeldmateriaal? U bent van harte welkom om mee te
schrijven.
